Trước khi vào sơ cứu, các bạn phải đánh giá về vết thương:
Đầu tiên là mức độ chảy máu
Thứ hai là mức độ nhiễm trùng
Ở bài này chỉ bàn về Vết thương đơn giản, nghĩa là vết thương không sâu, chảy máu rỉ rã dễ cầm với đè ép và dễ dàng loại bỏ các vật bẩn.
(VD: Chơi thả diều, vấp cục đá, té cái đùng, vết trầy ở cẳng tay…), đi trên đường chẳng may bị ngã (ở chân),…
CÁC BƯỚC THỰC HÀNH:
1. Rửa tay bạn với nước và xà phòng, sau đó rửa vết thương dưới vòi nước đang chảy.
– Tiếp theo, có thể rửa lại bằng nước muối sinh lý hoặc cồn iod pha loãng 1/10 hoặc dưới 2% để sát khuẩn (Nếu nghi ngờ vết thương chưa sạch).
– Nếu vết thương đang chảy máu, bạn hãy dùng gạc vô khuẩn đè trực tiếp lên vết thương và nâng cao chi.
2. Bao phủ vết thương với gạc vô khuẩn để tránh nhiễm trùng
– Băng vừa phải, thông thoáng, tránh băng chặt kín.
– Nếu vết thương nhỏ và ở vị trí ít đụng chạm, bạn có thể không băng vết thương.
3. Giữ sạch vùng xung quanh vết thương
– Thay băng mỗi ngày hoặc khi dịch thấm nhiều để hạn chế vết thương khô và dính vào gạc. – Nếu thấy vết thương sưng đỏ, mủ … thì phải đi khám.
* CHÚ Ý:
– Nếu bạn không chắc có thể lấy hết bụi bẩn khỏi vết thương, đừng băng vết thương lại. Hãy nhờ sự giúp đỡ của nhân viên y tế.
– Nếu vết thương sâu, máu bắn thành tia hoặc chảy liên tục không cầm thì bạn hãy dùng gạc, băng vô khuẩn đè mạnh vào vết thương, băng ép và nhanh chóng đi đến cơ sở y tế gần nhất.
4. Một số thắc mắc căn bản
Câu hỏi: Vậy mình có nên sử dụng cồn iod và oxy già đổ trực tiếp lên vết thương đơn giản không?
? Câu trả lời: Không được khuyến cáo. Vì nó có thể phá hủy mô và chậm lành vết thương.
– Cồn Iod, (cần thiết) sẽ dùng để sát khuẩn quanh mép vết thương.
– Về oxy già, có thể dùng cho vết thương chảy máu rỉ rã liên tục, mô hoại tử và dị vật nhỏ nhiều với mục tiêu:
1/ Cầm máu
2/ loại bỏ các mô hoại tử
3/ Oxy già sủi bọt đẩy các dị vật ra ngoài và phòng uốn ván. Tuy nhiên, việc này chỉ dành cho nhân viên y tế.
Câu hỏi: Làm sao biết mình đã tiêm phòng uốn ván hay chưa và khi nào thì tiêm?
Trả lời: Khi bị một vật bằng kim loại làm bị thương thì cần tiêm phòng uốn ván. Có thể kiểm tra trong sổ tiêm của mình (có thể hỏi ba mẹ).
Cần tiêm phòng uốn ván tốt nhất là ngay sau khi bị thương và trong vòng 24 giờ.
Trên đây là một số kiến thức tham khảo về sơ cứu vết thương đơn giản. Hi vọng chúng sẽ giúp ích cho các bạn.
Phạm minh Trung

– Trong đời sống hàng ngày, bong gân và trật khớp thường xảy ra trên những đối tượng thường xuyên di chuyển để làm những công việc nặng nhọc, người chơi thể thao (bóng đá, bóng chuyền,…). Vậy làm cách nào để có thể sơ cứu nếu chẳng may gặp phải trường hợp bong gân? Bài viết này hi vọng sẽ giúp bạn phần nào có thêm kiến thức về cách sơ cứu trong trường hợp này nhé.
– Bong gân là từ ngữ dân gian (được ngành Y khoa Việt Nam chấp nhận là thuật ngữ khoa học) chỉ tình trạng tổn thương dây chằng (cấu trúc kết nối xương với xương tại khớp). Bong gân thường xảy ra do những lực tác động bất ngờ làm kéo căng quá mức và thậm chí là đứt dây chằng, dẫn đến tình trạng mất vững khớp nhưng chưa gây trật khớp.
1. Triệu chứng:
– Đau khi nghỉ ngơi hoặc khi chi chấn thương cử động.
– Sưng nề, bầm tím.
– Chi chấn thương cử động hạn chế.
2. Các bước sơ cứu bong gân:
– Bước 1: Áp dụng R.I.C.E để giảm đau, giảm sưng, giảm bầm tím
+ Rest: Để nạn nhân và chi chấn thương nghỉ ngơi.
+ Ice: Chườm lạnh 15 phút/mỗi 2 giờ/24 giờ đầu, sau đó 15 phút/mỗi 4 giờ/24 giờ tiếp theo. Luôn nhớ rằng không chườm đá trực tiếp lên vùng chấn thương, nên dùng một chiếc khăn mỏng phủ lên vùng chấn thương sau đó chườm túi đá lên.
+ Compression: Băng ép vùng chấn thương bằng băng thun. Luôn đảm bảo rằng băng chắc vừa phải nhưng không quá chặt, băng rộng ra khỏi vùng chấn thương (ví dụ: chấn thương mắt cá chân nên băng từ ngón chân đến dưới gối). Kiểm tra tuần hoàn phía xa chỗ băng ép 10 phút/1 lần, nếu mất tuần hoàn (mất mạch, chi lạnh, tím tái,.) thì nới lỏng băng.
+ Elevation: Kê cao chi chấn thương.
– Bước 2: Tránh H.A.R.M
+ Heat: Tránh nhiệt.
+ Alcohol: Tránh rượu.
+ Runing or other exercise: Tránh cử động vùng tổn thương.
+ Massage: Tránh xoa bóp.
– Bước 3: Tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khác (nếu cần)
1.3. Lưu ý
– Nên đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng sau đây:
+ Nghe tiếng bốp (popping) khi xảy ra chấn thương.
+ Có bất kì vết thương hở nào tại vùng chấn thương.
+ Sau 24h đầu, sưng, đau, sốt không giảm mà tăng lên đáng kể.
– Để giảm đau có thể dùng NSAIDs. Ví dụ: Aspirin (chỉ dùng cho người > 16 tuổi), Ibuprofen.
– Rất khó để phân biệt bong gân có kèm gãy xương hay không. Nếu có bất cứ nghi ngờ gì, sơ cứu như gãy xương. Không di chuyển khớp khi nghi ngờ có gãy xương đi kèm.
– Sau 48h đầu, nên tập vận động vùng tổn thương nhẹ nhàng nhất có thể.
(Nguồn từ tài liệu được cho phép từ sinh viên khoa Y Đại học Quốc Gia TP.HCM).
Phạm Minh Trung

Ra mồ hôi ở bàn tay và bàn chân theo tây y là do rối loạn thần kinh giao cảm. Theo y học phương đông lại cho rằng do phong thấp. Ra mồ hôi tay chân tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng và không ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh. Thế nhưng nó mang lại không ít khó khăn cho người bệnh trong cuộc sống, làm hạn chế đối với một số công việc, khó khăn trong quá trình giao tiếp, gây ra mùi hôi khó chịu khi đi giày,…
Đối với tây y, khi điều trị căn bệnh này, chỉ cần cắt bỏ hạch thần kinh giao cảm ở vùng nách. Tuy nhiên, phương pháp này không trị triệt để, mà chỉ chuyển từ ra mồ hôi tay chân sang ra mồ hôi ở các vùng khác trên cơ thể.
Đối với y học phương đông, các thầy thuốc dùng các vị thuốc và bài thuốc dân gian để điều trị, giúp cải thiện tình trạng của bệnh. Có rất nhiều vị thuốc và bài thuốc có tác dụng trong điều trị bệnh ra mồ hôi tay chân, nhưng tôi chỉ xin giới thiệu đến các bạn vị thuốc đơn giản và dễ sử dụng nhất.
Hàng ngày khoảng 8 giờ tối, lấy 0,5 kg lá lốt cho vào nồi, đổ vào 2 lít nước, đun sôi, liên tục khoảng 30 phút. Lấy ra một chén để ấm rồi uống. Phần nước còn lại dùng để xông. Dùng chăn che kín 2 chân hoặc 2 bàn tay, đặt trên nồi nước lá lốt để xông. Khi thấy hơi nóng còn ít, lấy mền ra, lau chân tay cho thật khô. Tiếp theo, cho nước lá lốt trong nồi ra thau, thêm 20g muối ăn, cho 2 chân hoặc 2 tay vào ngâm, khi thấy nước nguội hẳn thì rửa sạch chân tay rồi đi ngủ. Kiên trì thực hiện 1 tháng sẽ thấy bệnh thuyên giảm rõ rệt.
Đây là bài thuốc từ kinh nghiệm lâu đời của người Việt Nam. Lá lốt vị cay tính ấm, trừ hôi tanh, điều trị tê thấp, ra mồ hôi chân tay, trong uống, ngoài xông và ngâm. Rất nhiều người đã sử dụng và có hiệu quả rất khả quan. Lá lốt cũng là loại cây dễ trồng, có thể trồng ở mọi nơi, thích nghi với mọi miền khí hậu trong cả nước. Mong sao mỗi bài viết mang lại cho bạn đọc có nhiều thông tin mới lạ về cuộc sống xung quanh. Xin chúc các bạn có một sức khỏe khang an, một gia đình hạnh phúc và có cuộc sống đáng mơ ước nhất.
Người viết: Hoàng Minh Trí

Chúng ta có thể thấy ngải cứu xuất hiện nhiều trong các món ăn truyền thống như gà hầm ngải cứu, trứng nướng lá ngải, …Bên cạnh làm cho món ăn thêm hương vị, ngải cứu còn được dùng rất nhiều trong y học phương Đông và cả y học phương Tây. Vậy trong y học ngải cứu được sử dụng như thế nào? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu đôi điều qua bài viết này các bạn nhé.
Ngải cứu còn có tên gọi khác là cây thuốc cứu, cây thuốc cao, ngải diệp,…Theo các sách, ngải cứu còn có rất nhiều tên gọi khác nữa, ở đây tôi chỉ liệt kê những tên gọi phổ thông và được dùng nhiều trong dân gian Việt Nam.
Ngải cứu là một loại cỏ sống lâu năm, thân cao từ 50-60cm, thân to, có rãnh dọc. Lá mọc so le, rộng, không có cuốn, có thùy sẻ hình lông chim, màu lá ở hai mặt rất khác nhau, mặt trên nhẵn có màu xanh lục, mặt dưới có nhiều lông nhỏ có màu trắng tro. Hoa mọc thành chùy kép, gồm rất nhiều cụm hoa hình đầu.
Ngãi cứu là loài cây mọc hoang, có mặt khắp các vùng miền trong nước ta, còn thấy có ở các nước châu Âu và châu Á. Hiện nay ở nước ta, một số gia đình trồng ngải cứu với quy mô nhỏ, chủ yếu trồng quanh nhà, chưa có nơi nào trồng với quy mô lớn.
Thu hái cành và lá vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch là tốt nhất, tuy nhiên có thể thu hái quanh năm. Dược liệu sau khi hái về, mang phơi trong râm mát, tán nhỏ rây lấy phần lông trắng tơi gọi là ngải nhung. Đông y coi ngải cứu là một vị thuốc có tính hơi ôn, có vị cay, thường dùng làm thuốc ôn khí huyết, trục hàn thấp, điều kinh an thai, chữa đau bụng do hàn, kinh nguyệt không đều, động thai do hàn, khó có thai do tử cung bị hư hàn, thổ huyết, chảy máu cam.
Khi dùng ngải cứu làm thuốc điều kinh, chúng ta thực hiện như sau. Một tuần lễ trước khi dự định có kinh nguyệt, uống mỗi lần từ 6-12g, sắc với nước hay hãm với nước sôi như hãm trà, chia làm ba lần uống trong ngày, có thể uống dưới dạng thuốc bột 5-10g hoặc dưới dạng cao đặc 2-4g. Nếu có thai vẫn dùng được, vì thuốc không có tác dụng kích thích đối với tử cung có thai.
Ngoài công dụng điều kinh, ngải cứu còn dùng làm thuốc chữa đau bụng do hàn, sổ giun sán, hỗ trợ điều trị sốt rét.
Ngải nhung được dùng làm mồi cứu trong đông y rất có hiệu quả, vì ngãi nhung có tính ôn lại cháy được rất lâu nên là sự lựa chọn hàng đầu trong việc việc làm mồi trong cứu ấm.
Phụ nữ có kỳ kinh nguyệt kéo dài, máu ra nhiều, hay mệt mỏi, đi đứng mệt yếu. Hàng tháng đến ngày bắt đầu hành kinh và cả những ngày đang có kinh, dùng lá ngải cứu khô 10g cho vào 200ml nước nấu còn 100ml, cho thêm ít đường cho dễ uống, uống 2 lần trong ngày. Chỉ sau 2-5 ngày sẽ thấy có hiệu quả. Đơn thuốc trên cũng có thể dùng trong trường hợp kinh nguyệt kéo dài, đau bụng, máu ra đen và xấu, với trường hợp này thì uống hàng tháng vào trước kỳ kinh nguyệt từ 7-10 ngày.
Chữa thai phụ bị đau bụng có chảy máu. Lá ngải cứu 16g, tía tô 16g, nước 600ml, sắc còn 100ml, thêm ít đường cho dễ uống. Chia thành 3-4 lần uống trong ngày.
Với chứng cổ họng sưng đau, dùng lá ngải cứu tươi, giã lấy nước, nuốt dần xuống sẽ khỏi nhanh chóng.
Nếu bị chảy máu cam thường xuyên, dùng lá ngải cứu sắc lấy nước uống, hàng ngày.
Bị nổi mụn cơm, mụn cóc, dùng lá ngải cứu tươi giã nát, đắp lên vùng có mụn mỗi ngày, sau thời gian thực hiện 3-10 ngày chúng ta sẽ thấy hiệu quả.
Trong trường hợp trẻ em bị phỏng, dùng ngải cứu xông, có tác dụng sát khuẩn, làm bề mặt bị phỏng hạn chế mủ, khống chế bị nhiễm khuẩn, hết mùi hôi, chỗ bỏng chống lành.
Ngải cứu là cây thuốc dễ trồng, có thể thích nghi với mọi vùng đất, mọi điều kịện khí hậu. Có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người nhất là đối với phụ nữ. Nếu có thể, mỗi người chúng ta nên trồng một ít ngải cứu trong nhà để dùng hàng ngày. Qua bài viết này, mong rằng sẽ mang lại nhiều kiến thức mới lạ cho các bạn về những cây thuốc quen thuộc mọc hoang dại gần nhà. Chúc các bạn có một cuộc sống ý nghĩa bên người thân yêu của mình mỗi ngày.
Người viết: Hoàng Minh Trí

Lá lốt là một loại rau thường thấy trong nhiều món ăn. Là một loại cây dễ trồng, thích hợp với mọi vùng đất và khí hậu. Ngoài việc được dùng trong các món ăn, thì lá lốt cũng được dân gian dùng làm thuốc chữa bệnh. Vậy công dụng của lá lốt trong y học như thế nào? Qua bài viết này, tôi sẽ mang đến những thông tin cần thiết cho các bạn về cây lá lốt, để chúng ta có thể ứng dụng chúng trong cuộc sống hằng ngày.
Lá lốt là một loại cây cỏ, có thân mềm, chiều cao tối đa lên tới 1m. Thân hơi có lông. Lá hình tim, rộng ở phía gốc, nhọn ở phía đầu, soi lên có những điểm trong. Phiến lá dài 13cm, rộng 8cm, mặt trên nhẵn, mặt dưới hơi có lông ở gân lá, cuống lá dài khoảng 2,5cm. Hoa có màu trắng, mọc thành cụm.
Lá lốt mọc hoang hoặc được trồng nhiều nơi trong cả nước. Thường trồng bằng thân cây. Lá được dùng trong việc chế biến thức ăn hay làm thuốc. Lá được thu hái quanh năm. Có thể dùng cả cây, hoa và rễ để làm dược liệu.
Dân gian dùng lá lốt làm thuốc chữa các bệnh như: chữa đau xương khớp, tê thấp, đổ mồ hôi tay chân, tiêu chảy. Dùng dưới dạng sắc uống, thuốc xông và ngâm tay chân.
Những người có chứng đổ mổ hôi tay chân: Dùng lá lốt, rễ bưởi, rễ cây vòi voi, rễ cỏ sước, tất cả đều dùng tươi. Thái mỏng sao vàng, mỗi vị đều nhau 15gr đã sao khô, sắc với 600ml nước, cô còn 200ml. Chia thành 3 phần bằng nhau, uống trong ngày.
Lá lốt còn được dùng để giải độc tôm, cua, ốc, nên thường thấy trong các món ăn được chế biến từ một số loài ốc, tôm và cua.
Chúng ta có thể thấy lá lốt là một loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, có ứng dụng nhiều trong ẩm thực và chữa một số bệnh. Phải chăng đây là một loại dược liệu quý mà thượng đế đã ban tặng cho người Việt Nam?. Mong rằng bài viết này có thể giúp ích cho nhiều người. Chúc các bạn luôn vui và hạnh phúc mỗi ngày.
Người viết: Hoàng Minh Trí