Tăng hiệu suất công việc với những công cụ AI
Trong thời đại số hóa, AI đã trở thành một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ cho rất nhiều lĩnh vực, từ học tập đến công việc. Là một người khiếm thị thường xuyên làm việc với dữ liệu và sáng tạo nội dung, mình nhận thấy việc sử dụng các công cụ AI không chỉ giúp tăng hiệu quả mà còn tạo ra những trải nghiệm mới mẻ và thú vị. Dưới đây là những công cụ AI mà mình đang sử dụng hàng ngày.
Gemini – trợ lý thông minh trong tầm tay
Gemini, do Google phát triển, không chỉ là một công cụ AI mạnh mẽ mà còn rất dễ sử dụng. Điều mình yêu thích ở Gemini là khả năng nhanh chóng tìm kiếm thông tin một cách trực tiếp trên điện thoại. Trong khi trước đây mình thường phải dùng Google Assistant để hỏi những điều mình đã biết nhưng không nhớ rõ, giờ đây với Gemini, mình có thể truy xuất nhanh mọi thứ mà không cần phải mò mẫm trong các tài liệu hay nguồn tin. Tất nhiên, việc truy suất thông tin chỉ để dò lại xem mình nhớ thông tin đó đã đúng chưa, chứ không nên tin hoàn toàn tuyệt đối vào tài liệu Gemini cung cấp.
Một điểm cộng nữa là Gemini rất hữu ích khi mình cần mô tả chi tiết hình ảnh. Từ một bức ảnh đơn giản, công cụ này có thể cung cấp các mô tả rõ ràng và dễ hiểu, giúp mình tiết kiệm thời gian.
ChatGPT – bạn đồng hành trong sáng tạo
ChatGPT là một trong những công cụ AI phổ biến nhất hiện nay với hơn 100 triệu người dùng. Mình sử dụng ChatGPT trong nhiều tình huống, từ học tiếng Anh đến việc phát triển ý tưởng mới. Khi cần cải thiện văn bản hay cần viết lại một đoạn nội dung nào đó, ChatGPT luôn mang lại những gợi ý rất phong phú. Đặc biệt, khả năng hỗ trợ xử lý dữ liệu trong các tệp lớn khiến công việc của mình trở nên dễ dàng hơn.
Không chỉ dừng lại ở đó, ChatGPT còn giúp mình trong việc tìm kiếm ý tưởng sáng tạo cho các dự án mới. Khi đang bí ý tưởng, chỉ cần nhập một vài từ khóa hay câu lệnh (prompt) hợp lý, ChatGPT sẽ đưa ra hàng loạt đề xuất thú vị.
Notebook LM – quản lý và đọc tài liệu hiệu quả
Notebook LM, một sản phẩm khác từ Google, đã trở thành trợ thủ đắc lực cho việc đọc và xử lý thông tin từ nhiều tài liệu cùng lúc. Mình thường sử dụng công cụ này để tìm kiếm thông tin nhanh trong các tập tài liệu dài, nhờ khả năng truy xuất thông tin chính xác và nhanh chóng. Không còn phải lật từng trang hay cuộn xuống từng dòng, Notebook LM giúp mình tiết kiệm thời gian quý báu.
Ngoài ra, công cụ này còn hỗ trợ lưu trữ tài liệu và giúp mình dễ dàng quản lý nội dung khi cần tham khảo lại.
TurboScribe – chuyển đổi âm thanh thành văn bản
Đối với công việc phải tiếp xúc với nhiều tệp âm thanh như phỏng vấn hay podcast, TurboScribe là lựa chọn lý tưởng. Với khả năng chuyển đổi âm thanh thành văn bản nhanh chóng, công cụ này giúp mình không phải ghi chép thủ công từng từ một. Điều này cực kỳ hữu ích khi mình phải đối diện với hàng giờ nội dung cần được phân tích.
Đặc biệt, TurboScribe còn có nhiều tính năng liên quan đến việc chuyển đổi qua lại giữa âm thanh và văn bản, cũng như dịch các file sang nhiều thứ tiếng khác nhau rất hiệu quả.
Text to Speech – từ văn bản thành âm thanh
Công cụ cuối cùng mình thỉnh thoảng sử dụng là Text to Speech, một công nghệ đã trở nên quen thuộc với người dùng di động. Với khả năng chuyển đổi văn bản thành âm thanh, mình thường nghe các tài liệu dài thay vì phải ngồi đọc từng trang. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giúp mình tiếp thu kiến thức khi đang di chuyển hoặc làm các công việc khác. Hiện hai công cụ mình đang dùng là Balabolka và ElevenLabs.
Mình cũng đang tìm cách để nhân bản giọng nói (voice cloning) trên ElevenLabs để không cần phải ghi âm mỗi khi cần đọc một cái gì đó. Nếu có cơ hội, mình sẽ chia sẻ đến bạn về tính năng này trong tương lai.
Việc sử dụng các công cụ AI đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của mình. Chúng không chỉ giúp mình làm việc hiệu quả hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội mới trong việc học tập và sáng tạo. Mình hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các bạn tìm thấy những công cụ phù hợp để nâng cao hiệu suất công việc và học tập của mình.
(Phạm Minh Trung)
Mẹo viết prompt nhanh với AI Cho Người Mới Bắt Đầu
Lời mở đầu
Bạn đã bao giờ gặp khó khăn khi cố gắng tìm kiếm prompt (câu lệnh) mẫu hoàn hảo? Có lẽ bạn đã tải hàng trăm câu lệnh từ internet nhưng vẫn không tìm ra cách thực sự hiệu quả. Thực tế là, bạn không cần phải học thuộc lòng từng câu lệnh, mà điều quan trọng nhất là hiểu cách xây dựng tư duy viết prompt.Hãy thử nghĩ rằng, khi giao việc cho một trợ lý AI như ChatGPT hay Gemini, điều gì sẽ giúp bạn tối ưu hóa kết quả? Đó chính là khả năng giao tiếp rõ ràng và mô tả chi tiết yêu cầu. Bạn càng chuẩn bị kỹ càng, kết quả càng sát với mong đợi. Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ đến bạn cách phát triển kỹ năng viết prompt từ nền tảng để có thể áp dụng hiệu quả hơn trong công việc hàng ngày. Đây là kinh nghiệm sau những tham khảo từ một khóa học có tính phí và thời gian dài thử nghiệm với cách viết prompt.
Hiểu Rõ Năng Lực Của Trợ Lý AI
Khi bạn giao việc cho một trợ lý AI, trước tiên bạn cần hiểu rõ khả năng của công cụ. Ví dụ như ChatGPT chẳng hạn, có thể giúp bạn tóm tắt nội dung, phân loại văn bản, dịch ngôn ngữ, tạo nội dung mới hoặc thậm chí viết tiếp các đoạn văn bản có sẵn. Bạn có thể giao cho nó nhiều nhiệm vụ, từ việc trả lời câu hỏi, tạo hình ảnh cho đến viết mã lập trình. Điều quan trọng là bạn cần xác định nhiệm vụ cụ thể đúng với công cụ mà bạn chọn để thực hiện.
Cấu Trúc Một Prompt Hiệu Quả
Một prompt cơ bản bao gồm hai phần chính: đầu vào (input) và đầu ra (output). Đầu vào là tất cả những thông tin mà bạn cung cấp để AI xử lý, còn đầu ra là những gì bạn muốn nhận lại từ hệ thống. Mặc dù nghe có vẻ đơn giản, nhưng chìa khóa nằm ở việc làm rõ chi tiết từng phần.
Đầu tiên là đầu vào.
Nhiệm vụ: Bạn muốn AI thực hiện gì? Ví dụ, viết, dịch hay tóm tắt nội dung.
Dữ liệu cần xử lý: Bạn nên cung cấp các tài liệu hay thông tin cần thiết cho AI để nó có thể đưa ra câu trả lời chính xác. Ví dụ: dịch đoạn văn sau sang tiếng Việt thì đoạn văn cần dịch trong trường hợp này là dữ liệu. Nếu có thể, bạn nên cung cấp ví dụ mẫu để AI hiểu rõ hơn về mong đợi của bạn. Ví dụ mẫu rất thích hợp với nhiệm vụ viết khi tải lên một file đính kèm.
Bối cảnh: AI không biết bạn là ai, công ty bạn hoạt động trong lĩnh vực gì hay dự án của bạn yêu cầu gì. Vì vậy, bạn cần cung cấp thêm thông tin về bối cảnh công việc, vai trò của mình hoặc chi tiết về dữ liệu đính kèm. Nếu lặp đi lặp lại phần này, bạn cũng có thể tinh chỉnh GPT theo hướng dấn bên dưới.
Tiếp đến là tiêu chuẩn đầu ra.
Định dạng: Định dạng mà bạn muốn trả về là gì? Bài viết đăng trên website hay tải xuống một file excel/word… Trình bày câu trả lời dưới dạng danh sách hay bảng biểu?
Phong cách phản hồi: Bạn cần bài viết có giọng văn hài hước hay chuyên nghiệp? Giới hạn từ là bao nhiêu? Ngắn gọn hay đầy đủ ý?…
Tùy Chỉnh ChatGPT Cho Cá Nhân Hóa Cao Hơn
Một tính năng thú vị của ChatGPT mà có thể bạn chưa biết là “Customize ChatGPT” (Tùy chỉnh ChatGPT). Tính năng này giúp AI hiểu rõ hơn về bạn, công việc của bạn, và phong cách làm việc của bạn. Điều này giúp AI đưa ra câu trả lời phù hợp và cá nhân hóa hơn.
Để làm điều này, bạn nhấn tìm và kích hoạt vào nút user, chọn vào Customize ChatGPT (tinh chỉnh ChatGPT). Ô đầu tiên thì bạn điền nghề nghiệp, sở thích, và mục tiêu công việc. Ô thứ hai thì bạn điền cách mà bạn muốn GPT phản hồi: Chuyên nghiệp, ngắn gọn, hài hước, xúc tích, rõ ràng,…
Ví dụ mẫu
Dưới đây là một prompt tương đối đầy đủ các yếu tố để bạn có thể tham khảo:
Viết một kịch bản video Tiktok với thời lượng 150 giây về những phương pháp tự học tiếng Anh dành cho người mới bắt đầu ở độ tuổi 18-30. Kịch bản cần có giọng văn gần gũi, khuyến khích, và tự tin. Trong kịch bản, hãy bao gồm các phần sau: (thêm dữ liệu của bạn nếu bạn có những ý tưởng hay).
Lời kết
Việc viết prompt không hề khó như bạn nghĩ, nhưng nó đòi hỏi sự luyện tập và tư duy chiến lược. Bạn không cần nhớ từng câu lệnh, chỉ cần nắm được nguyên tắc cơ bản để có thể tạo prompt một cách linh hoạt. Hãy coi AI như một trợ lí mới, bạn càng hướng dẫn chi tiết, nó càng hiểu và giúp bạn hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thay vì tải về hay học thuộc hàng loạt câu lệnh từ mạng, bạn hãy tập trung vào việc phát triển khả năng giao tiếp với AI. Với mỗi nhiệm vụ mới, hãy thử thách bản thân trong việc mô tả yêu cầu một cách rõ ràng và chi tiết nhất có thể.
(Phạm Minh Trung)
Tôi đã làm những bước này để khắc phục tình trạng micro trong Windows tự điều chỉnh
Xin chào tất cả mọi người. Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn mọi người cách làm cho micro của máy tính không còn tự điều chỉnh nữa.
Thao tác bằng Windows 11 và trình đọc màn hình NVDA.
Giới thiệu
Nhiều người dùng Windows gặp phải tình trạng mic tự điều chỉnh âm lượng khi ghi âm, gọi điện, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh.
Dưới đây là những việc mà tôi đã làm để chấm dứt tình trạng trên.
Hướng dẫn
Thiết lập trong Control Panel
Trong phần này, chúng ta sẽ điều chỉnh trong hộp thoại Sound của Control Panel.
Để chuyển đến hộp thoại Sound của Control Panel, làm như sau:
- Mở Control Panel từ Desktop hoặc Start menu
- Nhấn chữ S đến khi nghe đọc “Sound link Configure your audio devices or change the sound scheme for your computer” thì nhấn phím enter
- Nếu đây là lần đầu mở Control Panel, hãy nhấn phím tab đến nút “Category” rồi nhấn phím enter, sau đó chọn “Large icons” hoặc “Small icons” tùy theo nhu cầu.
Tab Playback
Trong tab này, chúng ta sẽ điều chỉnh những thiết bị đầu ra có chức năng phát âm thanh âm nhạc, hệ thống và trình đọc màn hình
- Mũi tên xuống đến thiết bị cần thiết lập, sau đó tab đến nút Properties rồi nhấn phím enter
- Một hộp thoại mới mở ra. Nhấn tổ hợp phím control + tab đến tab Advanced, sau đó tab đến khi nghe đọc những mục này thì bỏ chọn:
- Give exclusive mode applications priority
- Allow applications to take exclusive control of this device
- Tab đến OK rồi nhấn phím enter
Làm tương tự với các thiết bị đầu ra khác.
Nhấn tổ hợp phím control + tab để chuyển sang tab Recording.
Tab Recording
Trong tab này, chúng ta sẽ điều chỉnh những thiết bị đầu vào có chức năng thu âm, gọi điện.
- Mũi tên xuống đến thiết bị cần thiết lập, sau đó tab đến nút Properties rồi nhấn phím enter
- Một hộp thoại mới mở ra. Nhấn tổ hợp phím Control + tab đến tab Levels, sau đó tab một lần đến thanh trượt điều chỉnh micro rồi nhấn phím end để tăng lên 100%
- Nhấn tổ hợp phím control + tab đến tab Advanced, sau đó tab đến khi nghe đọc những mục này thì bỏ chọn:
- Give exclusive mode applications priority
- Allow applications to take exclusive control of this device
- Tab đến OK rồi nhấn phím enter
Làm tương tự với các thiết bị đầu vào khác.
Nhấn tổ hợp phím control + tab để chuyển sang tab Communications
Tab Communications
Khi máy tính phát hiện chúng ta đang gọi điện thì sẽ tự giảm âm thanh của những ứng dụng khác. Trong này chỉ có một mục thôi. Chúng ta sẽ tab đến mục đó và mũi tên phải đến lựa chọn “Do nothing”
Tab đến OK rồi nhấn phím enter để đóng hộp thoại Sound này lại.
* Lưu ý: một số công nghệ âm thanh có phần mềm điều chỉnh riêng, như Waves Audio có phần mềm điều chỉnh là Waves MaxxAudio, Realtek có phần mềm điều chỉnh là Realtek Audio Console…. Hãy mở những phần mềm đó và tắt tính năng lọc tạp âm để có trải nghiệm tốt hơn.
Thiết lập trong các ứng dụng hội họp
Một số ứng dụng như Skype, Zoom, Teams có chức năng tự điều chỉnh âm lượng trong phần cài đặt âm thanh. Hãy tắt chức năng tự điều chỉnh âm lượng trong các ứng dụng đó.
Thiết lập trên các trình duyệt web
Đối với trình duyệt Google Chrome
- Mở thanh địa chỉ và nhập chrome://flags
- Nhập vào ô tìm kiếm từ khóa volume sau đó nhấn phím escape để thoát khỏi ô nhập liệu
- Nhấn chữ h để di chuyển tiêu đề đến “Allow WebRTC to adjust the input volume”, sau đó mũi tên xuống đến một hộp xổ xuống. Nhấn khoảng trắng để chuyển sang chế độ nhập và mũi tên xuống đến lựa chọn Disable
- Nhấn phím escape để thoát khỏi chế độ nhập, sau đó tìm nút Relaunch (Chạy lại) rồi enter để khởi động lại trình duyệt
Đối với trình duyệt microsoft Edge nhân Chromium
Chúng ta sẽ cài một tiện ích bổ sung có tên Disable Automatic Gain Control
- Sau khi nhấn vào liên kết ở trên, hãy nhấn tổ hợp phím alternate + shift + a để đến thanh công cụ cài tiện ích và nhấn phím enter vào nút Install extension (Cài đặt tiện ích). Nếu được hỏi, hãy xác nhận
- Mở một trang có tính năng ghi âm, gọi điện , sau đó về thanh địa chỉ, sau đó tab ba lần đến nút Phần mở rộng rồi enter, sau đó tab đến khi nghe đọc “Disable Automatic Gain Control” rồi nhấn enter. Khi được hỏi cấp quyền thì chọn Cho phép
- Sau khi trang được tải lại, chúng ta có thể gọi điện, ghi âm tin nhắn thoại mà không sợ bị tăng giảm âm lượng tự động nữa.
Các chỉ báo của tiện ích:
- Trạng thái cần cấp quyền: chỉ báo Muốn truy cập vào trang web này
- Trạng thái tắt: chỉ báo enable <tên tiện ích> có quyền truy cập vào trang web này
- Trạng thái bật: chỉ báo Có quyền truy cập vào trang web này
Lời kết
Với các bước hướng dẫn chi tiết và đầy đủ trên, hy vọng mỗi chúng ta có thể khắc phục thành công tình trạng micro tự điều chỉnh âm lượng trong Windows, nâng cao chất lượng trải nghiệm khi sử dụng các ứng dụng âm thanh.
Mọi thắc mắc và ý kiến đóng góp, vui lòng liên hệ với tôi qua thư điện tử, Facebook, Telegram, Skype, Zalo.
(Phạm Hùng Vương)
Trung Tâm Khiếm Thị Nhật Hồng- Khai giảng năm học 2024-2025
Mùa Thu Khai Trường
Sáng mùng 7 tháng 9, khắp trung tâm Nhật Hồng rộn ràng tiếng cười nói của các bạn nhỏ, quý thầy cô, cùng quý phụ huynh. Mọi người ai nấy lòng đầy phấn khởi đón chào năm học mới.
Nhìn khuôn mặt tươi tắn, rạng rỡ của các em khiếm thị, háo hức bước vào năm học mới với quyết tâm nỗ lực hơn năm cũ, lòng tôi tràn đầy hi vọng. Tiếng trống dồn dập trong bản hòa tấu “Mùa Thu Khai Trường” làm nức lòng người tham dự. Các em khiếm thị thực sự đã nỗ lực rất nhiều để mang đến một bầu khí đầy sức sống cho buổi lễ khai giảng năm học 2024-2025 này.
Ai cũng cần được truyền cảm hứng cho một khởi đầu mới. Cuộc sống mỗi người vẫn luôn được tạo động lực để vươn lên và vươn xa qua những cố gắng, kiên trì và chuyên chăm rèn luyện. Ước mong, tinh thần vượt khó của các em khiếm thị có thể trở nên một trong những nhân tố truyền cảm hứng cho ai đó trong chúng ta để bản thân hoàn thiện hơn mỗi ngày.
Hướng dẫn tắt tính năng sửa chính tả với Notepad trên Windows 11
Chào tất cả mọi người. Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn mọi người cách tắt tính năng sửa chính tả đối với Notepad trên Windows 11 phiên bản 23H2.
Giới thiệu
Notepad – một ứng dụng chỉnh sửa văn bản đơn giản gần đây đã được Microsoft bổ sung nhiều tính năng mới, trong đó có tính năng sửa chính tả. Tính năng này không hỗ trợ tốt cho tiếng Việt dẫn đến tự sửa văn bản lung tung. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn mọi người cách khắc phục.
Bài viết này dựa theo trình đọc màn hình NVDA phiên bản 2024.2, Windows 11 phiên bản 23H2 và Microsoft Store phiên bản mới nhất.
Hướng dẫn
Cập nhật Windows 11 và Notepad lên phiên bản mới nhất
Để cập nhật Windows 11 lên phiên bản mới nhất, chúng ta làm như sau:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + I để mở ứng dụng Settings (Cài đặt)
- Chọn danh mục Windows Update
- Tab hai lần đến nút “Check for updates” (Kiểm tra các bản cập nhật) rồi nhấn phím enter
- Nếu có bản cập nhật mới, Windows Update sẽ tải về và cài các bản cập nhật. Khi đã hoàn tất tất cả, vui lòng khởi động lại máy tính
- Khi hệ thống đã được cập nhật lên phiên bản mới nhất, sẽ hiện thông báo “You’re up to date” (Bạn đã được cập nhật)
Để cập nhật các ứng dụng trong Microsoft Store lên phiên bản mới nhất, chúng ta làm như sau:
- Mở Microsoft Store từ Start menu hoặc từ thanh công cụ ứng dụng đang chạy của Taskbar
- Tab đến khi nghe đọc “Home” (Trang chủ) thì nhấn mũi tên xuống đến khi nghe đọc “Library” (Thư viện) rồi nhấn phím enter
- Enter vào nút “Get updates” (Tải bản cập nhật)
- Nếu có bản cập nhật mới, Microsoft Store sẽ tải về và cài các bản cập nhật
- Khi các ứng dụng đã được cập nhật lên phiên bản mới nhất, sẽ hiện thông báo “You’re apps and games are up to date” (Ứng dụng và trò chơi của bạn đã được cập nhật)
Tắt tính năng sửa chính tả trong Notepad
- Mở Notepad từ Start menu
- Nhấn tổ hợp phím alternate + S (đối với giao diện Windows tiếng Anh) hoặc tổ hợp phím alternate + C (đối với giao diện Windows tiếng Việt) để mở Cài đặt
- Tab đến những tùy chọn sau rồi bỏ chọn:
- Spell check (Kiểm tra chính tả)
- Autocorrect (Tự sửa chính tả)
Lưu ý:
- Khi mở rộng mục “Spell check”nếu tính năng này đang được chọn, có thể chọn hoặc bỏ chọn các loại tập tin mà chúng ta muốn hoặc không muốn kiểm tra chính tả theo nhu cầu sử dụng
- Trong phần cài đặt của Notepad còn có những tính năng đáng chú ý khác mà chúng ta có thể cấu hình theo ý muốn, bao gồm:
- Phông chữ, kiểu chữ, kích thước chữ
- Quyết định một tập tin mới sẽ được mở trong tab mới hay trong cửa sổ mới
- Quyết định khi khởi động Notepad sẽ mở các tập tin văn bản cũ hay mở tài liệu trống
Lời kết
Vừa rồi, tôi đã hướng dẫn mọi người cách tắt tính năng sửa chính tả trong Notepad của Windows 11 phiên bản 23H2. Hi vọng mẹo này sẽ hữu ích với mọi người.
Còn đây là video hướng dẫn, mọi người có thể nghe để hiểu rõ hơn
Mọi thắc mắc và ý kiến đóng góp, vui lòng liên hệ với tôi qua thư điện tử, Facebook, Zalo, Telegram, Skype.
(Phạm Hùng Vương)
CÁC CÁCH TẮT NGUỒN TRÊN ĐIỆN THOẠI SAMSUNG
CÁCH VIẾT MỘT CV CHUYÊN NGHIỆP
I: Khái niệm
Trước hết, chúng ta sẽ tìm hiểu CV là gì. Cv là ký tự viết tắt của cụm từ tiếng Anh (Curriculum Vitae). Nói một cách dễ hiểu, CV là sơ yếu lý lịch của ứng cử viên gửi đến những nhà tuyển dụng để xin việc làm. CV thường bao gồm những thông tin như:
– Thông tin cá nhân: họ và tên, ngày tháng năm sinh, quê quán, số điện thoại, email liên hệ,…
– Trình độ học vấn: nên trình bày sơ lược từ Cao Đẳng/Đại Học. Hoặc kèm theo một vài khóa học chuyên môn đã từng học ở các cơ sở/trung tâm.
– Kinh nghiệm làm việc: liệt kê những kinh nghiệm liên quan đến lĩnh vực ngành nghề đang ứng cử.
– Kĩ năng: kĩ năng làm việc nhóm, kỹ năng máy tính, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giao tiếp,…
– Mục tiêu nghề nghiệp: đưa ra những mục tiêu ngắn hạn hoặc dài hạn trong công việc mà bạn đề ra cho bản thân.
Nếu muốn tìm hiểu kĩ hơn những thông tin về CV, bạn có thể tra cứu thêm trên internet. Có rất nhiều trang hướng dẫn bạn viết CV một cách cụ thể. Riêng bài viết này mình xin nhấn mạnh những lỗi sai thường gặp khi viết CV, cách khắc phục và làm CV nổi bật hơn.
II: những lỗi sai thường gặp khi viết CV
Đối với những bạn chưa từng viết CV, những lỗi sai gặp phải khi viết lần đầu là điều khó tránh khỏi. Riêng những bạn đã viết CV nhiều lần, cũng không hẳn đã viết đúng và thật sự chuyên nghiệp. Để biết được Cv của mình đã hoàn chỉnh hay chưa. Mời bạn tham khảo một vài lỗi sai mắc phải khi viết CV dưới đây:
1. Viết CV là viết về bản thân.
Nhiều bạn cho rằng: viết CV là viết tất cả thông tin cá nhân của mình. Viết toàn bộ những điểm mạnh của mình có thể giúp ích cho công việc. Viết tất thảy những lợi thế của mình trong việc ứng cử. nhưng thực chất, viết CV không phải là như vậy. CV chỉ bao gồm thông tin cá nhân, điểm mạnh nổi bật của ứng cử viên cùng với những thông tin cần thiết. Khi viết một CV bao gồm tất cả thông tin về bạn, chắc chắn CV của bạn sẽ hơn 1 trang giấy. Điều đó chứng minh cho việc bạn không biết chọn lọc nội dung cần thiết cho một CV. Bạn nghĩ rằng: viết CV là viết tất cả những thông tin về bản thân. Nếu theo ý nghĩ đó, không sớm thì muộn CV của bạn cũng sẽ bị vứt vào thùng rác. Tại sao mình lại nói thế? Vì thực chất, Cv chỉ là vòng loại. Các nhà tuyển dụng thường chia ra 2 nhóm CV A và B. Họ mặc định nhóm A là nhóm CV được gửi đến để xin việc. Nhóm B là những CV được giữ lại để cân nhắc xem xét sau khi xem qua từ nhóm A. Nhà tuyển dụng họ sẽ không xem xét quá kĩ những CV thuộc nhóm A, vì có cả hàng trăm, hàng nghìn CV nên họ chỉ lướt sơ qua trang đầu. Nếu tạo được ấn tượng với nhà tuyển dụng từ những dòng đầu, CV của bạn có thể may mắn được đặt vào nhóm B thay vì trở thành giấy vụn nằm trong thùng rác. Tóm lại, viết CV không phải viết tất cả về bản thân. Viết CV là đưa ra những thông tin cá nhân cần thiết nhằm gây ấn tượng đến nhà tuyển dụng.
2. Viết CV theo mẫu và không có chọn lọc
Ngày nay, việc viết CV đã dễ dàng hơn rất nhiều. Chỉ cần vài cú click chuột bạn đã có hàng trăm mẫu CV được trình bày sẵn vô cùng đầy đủ và đẹp mắt. Viết CV dựa trên mẫu trình bày sẵn tiết kiệm được nhiều thời gian. Đồng thời, giảm thiểu tình trạng viết thiếu thông tin cho ứng cử viên. Nhưng, viết theo mẫu như thế nào mới là phải? Nhiều bạn nghĩ rằng: mẫu hỏi gì, thì mình trả lời nấy. Đồng nghĩa với việc, bạn đang cố hoàn thành mẫu CV chứ không phải hoàn thành CV riêng của bạn. Mẫu CV chỉ đưa ra những thông tin bắt buộc phải có trong một CV, bên cạnh đó là những họa tiết được trang trí cho CV của bạn nổi bật hơn. Thực chất, để gây ấn tượng đến nhà tuyển dụng, CV của bạn phải mang thương hiệu riêng của chính bạn. Mẫu CV bạn đang dùng, được lấy xuống từ Google. Người khác muốn dùng, vẫn có thể lấy từ Google như bạn. Nếu là nhà tuyển dụng, bạn gặp cùng lúc 2 mẫu CV được trình bày như nhau, bạn sẽ chọn CB nào? Như mình đã nói phía trên, CV chỉ là vòng loại. Nhà tuyển dụng chỉ xem sơ qua, CV nào nổi bật họ sẽ giữ lại cân nhắc. Có hàng trăm, hàng nghìn CV được gửi đến xin việc. Trong hàng trăm, hàng nghìn CV đó có rất nhiều ứng cử viên tài năng như bạn, hoặc am hiểu chuyên sâu hơn cả bạn cũng không thiếu. VÌ thế, hãy biết chọn lọc những nội dung quan trọng, có sức bứt phá đến nhà tuyển dụng.
III: bắt tay vào việc viết CV
Bước 1: Tìm hiểu rõ công việc bạn muốn ứng cử
Khoan hãy nghĩ đến việc viết CV như thế nào mới thật sự chuyên nghiệp. Hãy nghĩ xem bạn hiểu được bao nhiêu phần về công việc bạn đang ứng cử. Thực chất, việc hiểu rõ công việc bạn sẽ làm là hành động vô cùng quan trọng và thật sự cần thiết. Trong những dòng đầu của CV, nếu bạn thể hiện được cho nhà tuyển dụng thấy bạn là người rất am hiểu về lĩnh vực đó, họ sẽ để mắt đến CV bạn nhiều hơn. Chuyên nghiệp về bản thân vẫn chưa đủ, phải biết cách tạo thiện cảm thì CV của bạn mới hoàn hảo từ hình thức trình bày lẫn nội dung. Ngày nay, việc tra cứu thông tin không còn là rào cản lớn. Vì thế, bạn có thể tìm hiểu qua các trang mạng của nơi bạn muốn ứng cử. Việc này sẽ giúp bạn nắm rõ hơn về tình hình chung của nơi đó đang phát triển như thế nào. Bên cạnh đó, bạn có thể hỏi thêm thông tin từ bạn bè hay anh/chị đã từng làm công việc đó để hiểu rõ hơn về mặt lao động thực tế. Cuối cùng, nếu có thể bạn nên trở thành người sử dụng dịch vụ. Vì sao nên trở thành người sử dụng dịch vụ? Vì nếu bạn là người dùng, chắc chắn bạn sẽ có cách nhìn khác về công việc bạn đang ứng cử. Trong cuộc sống, toàn diện thường sẽ tốt hơn phiến diện. Nên dưới góc nhìn đa chiều, bạn sẽ hiểu rõ hơn công việc mình sắp ứng cử và nó sẽ trở thành lợi thế trong quá trình làm việc của bạn. Đặc biệt, sự hiểu biết trong công việc sẽ giúp bạn tự tin hơn trước rất nhiều. Qua sự hiểu biết chuyên sâu, phong cách mạnh dạn và tự tin của bạn sẽ để lại rất nhiều ấn tượng sâu sắc cho nhà tuyển dụng.
Bước 2: Viết ra những gì mình có
Để có một CV đầy đủ thông tin, tạo sức hút đến nhà tuyển dụng thì bạn cần phải biết những thông tin nào thật sự cần thiết và nổi bật để đặt ở đầu CV. Vậy, thông tin nào thật sự cần thiết và thông tin nào thật sự nổi bật? Muốn biết những gì nên viết và không nên viết vào một CV. Trước tiên, bạn cần viết ra những gì bạn đang có. Mục đích của việc này là để bạn biết năng lực của mình đến đâu và có thật sự phù hợp với công việc đang ứng cử hay không. Đồng thời, giúp bạn biết chọn lọc ra được những thông tin bạn cần để đưa vào CV. Khi đã viết ra toàn bộ những thông tin về bạn, bước kế tiếp bạn nên làm là hãy xem đi xem lại thật kỹ về nó. Tiếp theo, hãy note lại những thông tin cần thiết mà một CV phải có. Sau đó, note lại những đặc điểm nổi trội của bạn, những kinh nghiệm hoặc kĩ năng của bạn sẽ giúp ích được rất nhiều cho công việc đang ứng cử. Cuối cùng, nhìn nhận và đánh giá. Xem tổng quan về thông tin cho CV của bạn như thế đã ổn hay chưa? Hãy chắc chắn rằng, bạn đã viết đúng và đủ thông tin để CV của bạn thật sự chuyên nghiệp.
Bước 3: viết CV trên 1 trang giấy
Có 2 phương án bạn phải chọn trước khi viết CV: 1, tự biên soạn một CV của riêng mình. 2, trình bày CV theo mẫu đã được làm sẵn. Theo mình, những bạn mới bắt tay vào việc viết CV nên chọn phương án 2. Riêng phương án 1 thì sẽ phù hợp với những bạn đã có kinh nghiệm viết CV từ trước hơn là những bạn mới bắt đầu. Viết CV theo mẫu giúp bạn không mất quá nhiều thời gian mà vẫn giữ được nét chỉn chu, chuyên nghiệp. Còn nếu bạn muốn tự tay mình viết qua những lần đầu xin việc, chắc chắn sẽ mắc một vài lỗi. Chẳng hạn như: thiết kế chưa đẹp mắt; trình bày thông tin chưa rõ ràng; CV còn quá đơn giản và không chuyên nghiệp ;… Nếu bạn muốn rèn cho mình kỹ năng tự thiết kế CV, nên luyện tập viết tại nhà và nhờ những người có kinh nghiệm chỉnh sửa giúp bạn. Khi đã chọn được cho mình giải pháp phù hợp, cũng đã đến lúc bạn bắt tay vào việc viết CV của mình. Bất kì giải pháp nào bạn chọn, cũng phải được trình bày trên 1 trang giấy. Hãy sắp xếp những thông tin ở bước 2 để đưa vào CV sao cho phù hợp. Ngắn gọn, súc tích và không quá rườm rà là 3 tiêu chí mà nhà tuyển dụng bất cứ khi nào cũng muốn thấy ở một CV.
Bước 4: thêm thông tin để hơn cả một CV
Ở bước này, sẽ là bước chủ chốt quyết định CV của bạn có thật sự chuyên nghiệp hay không. Nếu chỉ trên 1 trang giấy, trình bày có chút khác biệt so với nhiều ứng cử viên, thì vẫn chưa đủ. Hãy để CV của bạn hơn cả một CV bình thường. Hãy cho CV của bạn khác biệt so với những ứng cử viên khác. Sau đây, sẽ là các bước bạn cần thực hiện để đạt được điều đó:
– Đính kèm đường link: Đính kèm link gì cơ? Chắc bạn sẽ rất ngạc nhiên tại sao một CV phải đính thêm đường link vào trong đó. Mặt khác, đưa đường link vào CV thì hầu hết chưa ai làm việc này. Vậy có bị nhà tuyển dụng chê trách hay không? Quan trọng hơn hết, những đường link đó dẫn đến đâu? Bạn đừng lo ngại, ngoài việc điền những thông tin cơ bản như số điện thoại, email, bạn còn có thể điền thêm thông tin của mình bằng hình thức khác. Ở đây, mình gợi ý đến bạn về việc đính kèm link. Những link này có thể là link WhatSapp, Piper, FaceBook,… cá nhân của bạn. Đính kèm những link có thông tin cá nhân của bạn nhằm để nhà tuyển dụng muốn xem thêm về bạn, họ sẽ dễ dàng truy cập và xem xét. Thật ra, rất ít nhà tuyển dụng sẽ click vào những đường link bạn đề trên CV, nhưng đó sẽ là ấn tượng mạnh mẽ của họ đối với một ứng cử viên như bạn. Vì sao ư? Vì hành động bạn làm họ chưa từng thấy ở những ứng cử viên khác. Họ sẽ thấy được lối logic của bạn khi trình bày CV, và họ sẽ nghĩ đến sự sáng tạo của bạn khi phát huy ở công việc nơi họ.
– Đính kèm hình ảnh: Thái độ nghiêm túc, tự tin cùng với nụ cười hòa nhã của bạn sẽ khiến nhà tuyển dụng để mắt hơn. Vì thế, hãy trang bị cho mình một tấm ảnh cỡ nhỏ, vừa phải với CV. Hãy gắn tấm ảnh ở một góc độ phù hợp, sao cho người nhìn cảm thấy vừa mắt. Hình ảnh của bạn, tạo nên thương hiệu chính bạn. Hãy cho nhà tuyển dụng cảm nhận được sự uy tín ở bạn. hãy cho họ nhìn thấy, bạn là một ứng cử viên sáng giá, có đầy giá trị. Hãy thể hiện cá tính mang thương hiệu của riêng bạn qua tấm ảnh. Chắc chắn, nhà tuyển dụng sẽ có ấn tượng sâu sắc về bạn.
– Đính kèm video: Một video về bản thân sẽ là giải pháp tuyệt vời cho bạn. Bạn không cần giới thiệu quá chi tiết về mình, vì việc đó bạn đã làm ở đầu CV. Lấy được sự tin tưởng từ nhà tuyển dụng, mới là mục tiêu trong video của bạn. Hãy cố thể hiện điểm mạnh của bạn cho nhà tuyển dụng được thấy. nghiêm túc, tự tin, tôn trọng là 3 tiêu chí bạn phải có trong video. Nghiêm túc qua trang phục, lời nói, hành động,… Tự tin qua biểu đạt ngôn ngữ, khẩu ngữ, ngôn ngữ cơ thể,… Tôn trọng, không chỉ tôn trọng mỗi nhà tuyển dụng. Bạn cần tôn trọng ngành nghề mà mình đang theo đuổi. Qua đó, nhà tuyển dụng thấy rõ được phẩm chất đạo đức tốt trong con người bạn. Họ thấy bạn là người biết trên kính dưới nhường, biết quan tâm và thật sự yêu công việc của mình. Thông qua video đó, nhà tuyển dụng còn nhận thấy bạn là người có sức sáng tạo, chuyên cần, cẩn thận. Vì sao ư? Vì việc bạn đang làm, ít nhìn thấy ở ứng cử viên khác. Việc bạn đang làm, thể hiện rõ bạn là người có nỗ lực. Tài đức vẹn toàn, nhà tuyển dụng nào lại không nhận bạn.
Bước 5: xem lại và chỉnh sửa
Đừng sợ phí thời gian, vì bước này thật sự cần thiết để CV của bạn trở nên hoàn hảo hơn bao giờ hết. ĐỌc thật kĩ nhiều lần, tìm những lỗi sai rồi chỉnh sửa lại. Khi bạn thấy Cv của mình đã hoàn chỉnh, hãy mang nó cho người khác xem. Vì sao, Nó đã hoàn hảo rồi cơ mà? Bạn cần mang cho người khác xem để chỉnh sửa cho bạn, vì CV đó chỉ hoàn hảo trong mắt bạn, chứ chưa chắc nó đã hoàn hảo ở thực tế. Khi bạn đã quen mắt với CV, có những lỗi nhỏ bạn sẽ không nhận ra. Khi đưa cho người khác xem xét, họ có thể phát hiện và chỉnh sửa giúp bạn. Tiếp theo, hãy xem lại CV dưới mọi hình thức có thể. Xem CV dưới dạng file, bằng mọi thiết bị mà bạn có. Hoặc, xem CV dưới nhiều dạng giấy in. Nói chung, hãy xem CV của bạn bằng những hình thức mà nhà tuyển dụng có thể xem. Vì sao phải làm như vậy? Vì việc này giúp CV của bạn tránh tình trạng bị lỗi khi được trình bày ở những hình thức khác. Bạn không thể biết nhà tuyển dụng sẽ xem CV của bạn ở những hình thức nào. Và cũng không chắc, ở những hình thức ấy CV của bạn được trình bày có bị lỗi hay không. Nếu bạn gửi file, nhà tuyển dụng vẫn có thể in giấy để xem thay vì mở trực tiếp trên các thiết bị đầu cuối. Nên, hãy xem CV của bạn dưới mọi hình thức có thể. Nếu xảy ra lỗi, hãy cố tìm cách khắc phục. Cuối cùng, chúc bạn sẽ thành công, có được một CV thật sự chuyên nghiệp cho riêng mình.
TRÂN TRỌNG
(Hoàng Quy tổng hợp)
Những thay đổi của Samsung One UI 6.1 ảnh hưởng đến người dùng trình đọc màn hình
Giới thiệu
Xin chào tất cả mọi người.
One UI 6.1 của Samsung đang dần đến với nhiều thiết bị hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng điểm qua những thay đổi đối với trình đọc màn hình sau khi cập nhật điện thoại lên One UI 6.1.
Bài viết này dựa theo điện thoại Galaxy A52 vừa được cập nhật lên One UI 6.1 hồi ngày 4-6-2024. Bài viết không đề cập đến các tính năng của Galaxy AI vì điện thoại Galaxy A52 không được hỗ trợ những tính năng đó.
Những thay đổi
TalkBack của Samsung đã được cập nhật lên phiên bản mới
TalkBack của Samsung đã được cập nhật lên phiên bản 14.1.00.6. Phiên bản này tương tự TalkBack 14.1 của Google được phát hành hồi đầu năm. Các thay đổi bao gồm: nghe nội dung mô tả hình ảnh bằng tiếng Anh, hỗ trợ các cử chỉ để kiểm tra chính tả khi dùng Bàn phím chữ nổi TalkBack, tính năng cuộn cho màn hình chữ nổi. Ngoài ra, tốc độ phản hồi khi vuốt đã được cải thiện. Để TalkBack phản hồi nhanh hơn, chúng ta nên bật tính năng Xóa ảnh động. Để biết cách bật, hãy đọc bài viết Bật một tính năng trợ năng này giúp tốc độ xử lí của điện thoại Samsung nhanh hơn.
Để kiểm tra xem điện thoại có được cập nhật lên TalkBack 14.1 hay chưa, làm theo hướng dẫn sau:
- Mở Cài đặt TalkBack bằng cách nhấn 3 ngón tay lên màn hình hoặc thao tác vuốt xuống rồi sang phải hoặc thao tác vuốt lên rồi sang phải để mở trình đơn TalkBack, sau đó tìm và nhấn đúp vào mục “Cài đặt TalkBack”.
- Giao diện mới hiện ra, vuốt đến khi nghe đọc “Mở TalkBack trong Galaxy Store, phiên bản TalkBack hiện tại…”.
Nếu số phiên bản ở đây thấp hơn 14.1, nhấn vào sẽ mở trang chi tiết của TalkBack trong Galaxy Store để chúng ta có thể cập nhật TalkBack và có thể viết đánh giá cho ứng dụng.
Dường như Samsung đã cố định TalkBack với một phiên bản One UI cụ thể. Bằng chứng là các điện thoại chạy One UI 5.1 chỉ được cập nhật tối đa lên TalkBack phiên bản 13.5, các điện thoại chạy One UI 6.0 chỉ được cập nhật tối đa lên TalkBack phiên bản 14.0, các điện thoại chạy One UI 6.1 mới được cập nhật lên TalkBack phiên bản 14.1. Nếu Samsung cứ giữ vững lịch trình như này, sẽ thiệt thòi cho những điện thoại sắp hết vòng đời hỗ trợ nâng cấp One UI. Nếu muốn trải nghiệm các tính năng và sửa lỗi mới hơn của TalkBack khi điện thoại hết hỗ trợ, người dùng buộc phải chuyển sang TalkBack của Google bằng các thao tác phức tạp. Hi vọng trong tương lai gần, Samsung sẽ triển khai TalkBack phiên bản mới cho người dùng như cách Google đang làm ở thời điểm hiện tại.
Vấn đề về âm thanh đọc của TalkBack Samsung phiên bản 14.0 trở lên và TalkBack Google phiên bản 13.0 trở lên
Lược dịch từ trang accessibleandroid.com
Trong khung dịch vụ trợ năng của Samsung có một thư viện mang tên soundbooster (bộ cân bằng âm thanh) chịu trách nhiệm phát ra âm thanh chất lượng tốt trên điện thoại. Âm thanh của TalkBack nói riêng và điện thoại nói chung có tốt hay không là nhờ thư viện cân bằng âm thanh này. Mọi chuyện vẫn ổn đến khi Google phát hành TalkBack phiên bản 13.0 và Samsung phát hành TalkBack phiên bản 14.0 thì chất lượng âm thanh phát ra rất kém. Nguyên nhân của vấn đề này là Google đã dừng hỗ trợ các thư viện cân bằng âm thanh phiên bản cũ nên mới có sự cố này. Cụ thể: thư viện cân bằng âm thanh phiên bản 2400 trên các điện thoại Samsung ra mắt năm 2024 tương thích với cả TalkBack của Google và Samsung, thư viện cân bằng âm thanh phiên bản 2000 trên các điện thoại Samsung ra mắt năm 2022 và 2023 chỉ tương thích với TalkBack của Samsung, thư viện cân bằng âm thanh phiên bản 1500 trở xuống trên các điện thoại Samsung ra mắt từ năm 2021 trở về trước không tương thích với bất kì TalkBack nào. Nếu một ngày, Samsung cập nhật thư viện cân bằng âm thanh phiên bản 2400 cho tất cả các điện thoại Galaxy thì sự cố âm thanh TalkBack này sẽ không còn diễn ra.
Nếu mọi người quan tâm, có thể đọc bài viết gốc (bằng tiếng Anh) tại đây.
Giao diện Cài đặt nhanh
Giao diện Cài đặt nhanh đã được dịch sang tiếng Việt hoàn toàn. Trước đây, khi cập nhật lên One UI 6.0, giao diện của Cài đặt nhanh bị xen kẽ tiếng Việt và tiếng Anh.
Thay đổi về chế độ Bảo vệ pin
Từ One UI 4.0dựa trên Android 12, Samsung đã thêm một tính năng cho phép sạc pin đến 85% để bảo vệ tuổi thọ pin. Đến với One UI 6.1 dựa trên Android 14, tính năng này đã cập nhật để có nhiều lựa chọn bảo vệ pin hơn. Khi bật tính năng này lên, hiện có ba mức độ:
- Cơ bản: duy trì mức sạc pin từ 95% đến 100%.
- Tương thích: sạc pin đến 80%, sau đó sẽ sạc đầy 100% khi người dùng thức dậy.
- Tối đa: sạc pin đến 80%.
Để tìm được tính năng này, làm như sau:
- Mở ứng dụng Cài đặt bằng cách mở Bóng thông báo hoặc Cài đặt nhanh rồi nhấn đúp vào mục “Cài đặt”, hoặc mở Cài đặt bằng cách nhấn vào biểu tượng Cài đặt có sẵn trên màn hình chờ và màn hình ứng dụng.
- Cuộn đến gần cuối rồi vuốt đến khi nghe đọc “Chăm sóc thiết bị, Lưu trữ • Bộ nhớ • Bảo vệ ứng dụng” thì nhấn đúp.
- Tìm và nhấn đúp vào mục “Pin”.
- Tìm và nhấn đúp vào mục “Bảo vệ pin, Điều chỉnh hành vi sạc để kéo dài tuổi thọ của pin”.
Thay đổi vị trí của nút Nhập giọng nói và nút Chuyển phương thức nhập trên bàn phím Samsung
Trước đây, nút Chuyển phương thức nhập nằm bên phải nút trở về của thanh điều hướng, còn nút Nhập giọng nói nằm ở thanh công cụ phía trên của bàn phím. Giờ đây, cả hai nút nằm chung vị trí bên trái nút Trở về của thanh điều hướng. Khi bàn phím mở, hệ thống sẽ ưu tiên hiện nút Nhập giọng nói chứ không ưu tiên hiện nút Chuyển phương thức nhập. Thay đổi này gây bất tiện cho những ai dùng song song bàn phím chữ nổi và bàn phím Samsung: không thể chuyển bàn phím cách dễ dàng. Cách khắc phục tạm thời:Tìm và nhấn đúp vào nút Nhập giọng nói nằm trên thanh điều hướng, sau đó tìm nút Nhấn để tạm dừng nằm trong giao diện củabàn phím, sau đó vị trí góc trái thanh điều hướng sẽ thành nút Chuyển phương thức nhập.
Đã có thể đóng một ứng dụng cụ thể bằng thao tác điều khiển chức năng đọc
Mẹo này hoạt động với One UI 5.1 trở về trước, không hoạt động với One UI 6.0 và đã hoạt động trở lại với One UI 6.1.
Các bước thực hiện:
- Mở giao diện “Gần đây” (bằng cách nhấn đúp vào phím “Gần đây” trên thanh điều hướng hoặc mở giao diện “Gần đây” bằng cử chỉ hệ thống hoặc cử chỉ của TalkBack bằng thao tác vuốt sang trái rồi lên trên).
- Xác định ứng dụng muốn đóng.
- Sau khi đã vuốt đến ứng dụng muốn đóng, theo mặc định thì thao tác điều khiển chức năng đọc của TalkBack đã tự chuyển sang mục “Thao tác”, chúng ta sẽ vuốt xuống một lần để nghe đọc “Đóng” rồi nhấn đúp là sẽ đóng được ứng dụng.
Lời kết
Vừa rồi, tôi đã điểm qua những thay đổi mà tôi cảm nhận được khi cập nhật điện thoại Samsung Galaxy A52 của mình lên One UI 6.0. Hi vọng bài viết này sẽ hữu ích với mọi người.
Mọi thắc mắc và ý kiến đóng góp, vui lòng liên hệ với tôi qua thư điện tử, Facebook, Zalo, Telegram, Skype.
(Phạm Hùng Vương)
Bắt đầu hiểu về quản lí tài chính với “ZERO-BASED BUDGET” (phần 2)
Sau khi đã hiểu sơ lược về “ZERO-BASED BUDGET”, bên dưới là những sai lầm có thể mắc phải khi áp dụng, có thể khiến ta nản lòng, hoặc xa hơn là ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần. nói cho cùng, quản lí tài chính để phục vụ cho mục đích xa hơn là sức khỏe của chúng ta mà phải không?
- Thiếu cái nhìn tổng quan về thu chi
Một trong những vấn đề thường gặp khi lập kế hoạch ngân sách là tập trung quá mức vào việc ghi chép và tính toán các khoản chi nhỏ mà không đặt chúng vào bối cảnh lớn hơn. Điều này dẫn đến việc chi tiêu không hợp lý, hoặc tập trung vào việc chi tiêu “tại đây, tại đó”, hoặc thiếu kế hoạch dài hạn cho việc tiết kiệm hay đầu tư. Thay vì ghi chép chi tiết như mua sắm hằng ngày hoặc hóa đơn điện nước, bạn nên xem xét các khoản chi tiêu trong một ngữ cảnh lớn hơn. Ví dụ, “Tiền ăn” không chỉ bao gồm tiền mua đồ ăn mà còn cả tiền ăn ngoài; “Tiền nhà” không chỉ bao gồm tiền thuê nhà mà còn chi phí điện, nước, internet… Có cái nhìn toàn cảnh về chi tiêu giúp bạn dễ dàng cân nhắc, điều chỉnh ngân sách để đạt được sự cân bằng.
- Không tính tiền tiết kiệm vào ngân sách tiêu dùng
Một hiểu lầm phổ biến là không bao gồm tiền tiết kiệm trong ngân sách hàng tháng. Khi nghe về nguyên tắc “ngân sách không dư thừa”, mình từng hiểu lầm rằng nếu (Thu nhập – Chi tiêu = 0), không còn tiền để tiết kiệm hay đầu tư. Tuy nhiên, quan trọng nhất là việc tính tiền tiết kiệm ngay từ đầu vào ngân sách chi tiêu hàng tháng của bạn, tức là bạn nên trả cho mình trước (trả tiền tiết kiệm đầu tiên) bằng cách đặt một phần tiền ra riêng mỗi tháng. Phương pháp này hiệu quả hơn nhiều so với cách tiết kiệm trước đây mình từng được học, tức là (Thu nhập – Chi tiêu = Số dư còn lại để tiết kiệm). Nếu không đặt ra ngay từ đầu, việc tiết kiệm trở nên khó khăn hơn vì đến cuối tháng, bạn có thể không còn đủ tiền để tiết kiệm. Do đó, hãy xem xét tiền tiết kiệm như một phần không thể thiếu trong kế hoạch chi tiêu hàng tháng, coi đó như việc bạn trả cho chính mình, và lưu nó vào một tài khoản hoặc nơi khác mà bạn không dùng đến.
Một ý mà mình đọc được trong cuốn sách “Người giàu có nhất thành Babylon” khiến mình rất tâm đắc: chúng ta làm việc cả tháng, xa hơn là cả một cuộc đời, để rồi chúng ta không tự thưởng cho chính mình, lại đem hết số tiền đó để “thưởng” cho những người không phải là người thân của chúng ta (như cô bán hàng, ông chủ nhà). Đó là lí do lúc nào mình cũng thưởng cho bản thân ít nhất 10% tổng thu nhập để “cảm ơn” chính mình đã nỗ lực trong suốt một tháng.
- Lập kế hoạch chi tiêu sai thời điểm
Nhiều người chờ đến khi nhận lương ở đầu tháng mới bắt đầu ghi chép các khoản tiêu dùng trong tháng, chi tiêu theo lượng tiền có. Phương pháp này tốt hơn nhiều so với việc không theo dõi chi tiêu gì cả, nhưng điều này chỉ là việc “ghi chép” và không phải là một “kế hoạch”. Kế hoạch thực sự là việc phải có tầm nhìn và định hướng cho tương lai, có thể thay đổi dựa trên thực tế hiện tại.
Thời điểm tốt nhất để lập kế hoạch chi tiêu là vào cuối tháng trước hoặc ngay đầu tháng mới. Lúc đó, bạn có thể dành thời gian để dự tính mức thu nhập bạn sẽ kiếm được trong tháng tới và quyết định chi tiêu vào những mục nào. Bằng cách này, bạn có thể kết hợp tất cả các chi phí (bao gồm cả tiết kiệm) và đảm bảo rằng tổng số tiền chi phải bằng 0. Điều này có nghĩa là mỗi khoản thu nhập bạn kiếm được đã có mục đích riêng của nó. Trong suốt tháng, dựa trên tình hình thực tế, bạn có thể điều chỉnh kế hoạch, NHƯNG nguyên tắc không thay đổi là phải giữ cho tổng số tiền chi bằng 0 (nếu là số âm, bạn đã chi quá nhiều, và nếu là số dương, bạn nên tiết kiệm khoản tiền thừa ngay từ đầu).
- Không kiểm tra và điều chỉnh ngân sách thường xuyên hàng tuần
Cùng với quan điểm trên, để giữ cho ngân sách sát với thực tế, bạn cần xem xét và điều chỉnh ngân sách hàng tuần để biết bản thân đã chi tiêu như thế nào, có các khoản phát sinh cần điều chỉnh không, hay có các khoản dư thừa cần phải sử dụng ở đâu… Việc kiểm tra và điều chỉnh này không chỉ giúp bạn giữ cho ngân sách cân đối, mà còn giúp bạn duy trì động lực để tiếp tục duy trì ngân sách.
Mình tin rằng, nếu ý thức được việc tài chính cá nhân là quan trọng, “ZERO-BASED BUDGET”với bạn không còn là một gánh nặng, trái lại nó là một trải nghiệm thú vị giúp mỗi chúng ta thêm bình tĩnh và sáng suốt hơn trước mỗi quyết định. Quản lí tài chính không chỉ là tiết kiệm, nó còn là cơ hội để chúng ta học cách đối diện với những thử thách của chính bản thân chúng ta.
(Phạm Minh Trung)
Bắt đầu hiểu về quản lí tài chính với “ZERO-BASED BUDGET” (phần 2)
Có rất nhiều công cụ hay giải pháp nhằm phục vụ cho mục đích quản lí tài chính. Cái này có rất nhiều trên internet nên chúng ta có thể tự tìm và điều chỉnh cho phù hợp. Trong bài này, mình sẽ chia sẻ đến bạn “ZERO-BASED BUDGET” – một giải pháp cốt lõi trong quản lí tài chính, để từ nền tảng này, bạn có thể áp dụng chính nó (hoặc bất kì phương pháp nào) để việc quản lí tài chính cá nhân trở nên bền vững nhé.
Trong phần này, hãy đến với các yếu tố trong “ZERO-BASED BUDGET”
1. Thu Nhập (Income)
Thu nhập đại diện cho toàn bộ số tiền bạn kiếm được trong một tháng bao gồm lương, tiền làm thêm, và mọi nguồn thu khác. Các khoản đầu tư đã sinh lời, bạn không nên tính vào thu nhập, mà dùng nó lên các kế hoạch khác để khoản đầu tư tiếp tục sinh lời.
2. Chi Tiêu (Expenses)
Chi tiêu đại diện cho toàn bộ số tiền dự kiến sẽ “rời khỏi” ngôi nhà của bạn trong suốt tháng. Trong đó, tiền tiết kiệm cũng nên được xem xét như một khoản chi dành cho tương lai của bạn. Như đã được nhấn mạnh, những chi phí nhỏ nên được hợp nhất vào các danh mục lớn hơn. Do đó, trong khoản Tiền Tiêu này, bạn có thể bao gồm ( hoặc bỏ bớt) các danh mục sau sao cho phù hợp:
Tiết Kiệm: Số tiền bạn chuyển sang một bên để tiết kiệm (đây là khoản tiền quan trọng để có thể đầu tư trong tương lai).
Tặng Quà/Thiện Nguyện/Cưới Hỏi/Ma Chay: Số tiền bạn dành cho các hoạt động tặng quà, làm từ thiện, tổ chức đám cưới hoặc lễ tang.
Nhà Ở: Bao gồm tiền thuê nhà hoặc trả góp nhà, cùng với các chi phí điện, nước, ga, điện thoại, internet, truyền hình cáp.
Di Chuyển: Gồm xăng xe, vé xe buýt, phí gửi xe, xe công nghệ
Ăn Uống: Chi tiêu cho thực phẩm, từ tiền chợ đến tiền ăn tại các nhà hàng hoặc quán cà phê.
Lối Sống: Chi phí cho các nhu cầu khác trong cuộc sống, bao gồm quần áo, học phí, dịch vụ giúp việc, thẻ tập gym, và chăm sóc thú cưng… Ngoài ra, nên tạo ra một khoản “Chi Phí Lặt Vặt” để tính toán các khoản chi không rõ nên thuộc danh mục nào.
Bảo Hiểm và Thuế: Chi phí bảo hiểm cho sức khỏe, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm xe cộ, và thuế thu nhập cá nhân.
Nợ: Nếu bạn có các khoản nợ hàng tháng như tiền lãi hoặc nợ gốc, bạn nên chú ý chi phí này và tập trung vào việc thanh toán nhanh chóng. Trong giai đoạn nợ, tất cả số tiền tiết kiệm nên được dùng để trả nợ. Hãy cố gắng tránh việc nợ thêm. Mục tiêu là trả nợ nhanh chóng nhất có thể.
3. Còn lại: Thu Nhập – Chi Tiêu = 0
Một lần nữa, khi bạn đã xác định được số tiền kiếm được và số tiền chi tiêu hàng tháng, việc trừ chúng cho nhau cần phải đạt đến số 0. Điều này đồng nghĩa với việc bạn đã sắp xếp sao cho thu nhập và chi phí cân đối hoàn hảo, giúp bạn duy trì một ngân sách lành mạnh và ổn định.
Tiếp theo, hãy cùng mình đi qua ba công cụ cơ bản để áp dụng “ZERO-BASED BUDGET”
1. Phương Pháp “Phong Bì”
Đây là phương pháp mình đã sử dụng từ những năm cấp III khi số tiền còn rất ít. Tất nhiên, lúc ấy mình không hiểu gì về quản lí tài chính mà chỉ muốn tiết kiệm tiền với hai phong bì chính: một cái là tiền tiêu, một cái là tiền tiết kiệm. Thực sự nghĩ lại rất vui và nó cũng dạy cho mình nhiều bài học từ việc chỉ có hai phong bì – nền tảng để mình bắt đầu với tài chính cá nhân. Phương pháp này được thiết kế đặc biệt cho những người: (1) thường sử dụng tiền mặt và (2) muốn theo dõi chi tiêu một cách tự nhiên. Đầu tiên, vào cuối tháng hoặc đầu tháng mới, bạn lên kế hoạch chi tiêu (như đã mô tả trước đó) và sau đó, bạn tạo ra các “phong bì” cho từng mục chi tiêu.
Ví dụ, một phong bì cho tiết kiệm, một phong bì cho ăn uống, một phong bì cho nợ nần… Ngoài mỗi phong bì ghi số tiền cụ thể bạn dự định chi trong tháng. Khi bạn nhận được tiền lương, bạn phân chia số tiền vào từng phong bì sao cho tổng số tiền bỏ vào phong bì trừ đi số tiền dự định bằng 0 (zero-based budget). Mỗi khi bạn cần chi tiêu, bạn lấy tiền từ phong bì tương ứng để chi cho việc đó.
Phương pháp này giúp bạn biết rõ bản thân đang chi tiêu như thế nào, vì khi một phong bì hết tiền, bạn sẽ biết bạn đã dùng hết! Hãy cố gắng chỉ chi tiêu trong giới hạn số tiền mỗi phong bì đề ra. Phong bì tiết kiệm không nên được lấy ra, trừ trường hợp khẩn cấp không thể dự đoán trước (như bệnh tật, mất việc, tai nạn…). Có những người còn sáng tạo hơn bằng cách chia các ngăn trong ví tiền của họ, mỗi ngăn tương ứng với một phong bì. Đây cũng là một phương pháp rất tốt, nhưng bạn cần phải cẩn thận để tránh trường hợp bị mất cắp.
2. Phương Pháp Bảng Biểu Excel
Đây là công cụ mình đang sử dụng để quản lí tài chính hiện tại. Nó linh hoạt và không thể mất vì mình dùng office 365 nên có thể lưu trữ trên đám mây, nếu lỡ máy tính có hỏng thì mình vẫn phục hồi được.
Phương pháp này phù hợp nhất cho những người: (1) thường xuyên sử dụng máy tính, đã quen với việc sử dụng Excel và (2) có khả năng tự nhập liệu chi tiêu hàng ngày của mình. Để bắt đầu, bạn cần tạo một bảng biểu Excel. Có thể tìm các mẫu sẵn trên mạng, nhưng chúng thường gồm 3 cột chính: Cột 1 – Thu Nhập; Cột 2 – Chi Tiêu; Cột 3 – Số Dư. Theo nguyên tắc zero-based budget, bạn chỉ cần thực hiện các phép toán cộng trừ đơn giản trên Excel để đảm bảo tổng số tiền thu nhập (Cột 1) trừ đi tổng số tiền chi tiêu (Cột 2) bằng Cột 3 (và cuối cùng bằng 0). Chi tiết nhỏ về thu chi của bạn nằm trong từng hàng của mỗi cột, giống như đã mô tả trước đó. Mỗi khi bạn chi tiêu, hãy ghi chép vào điện thoại hoặc giữ lại hóa đơn để nhập liệu vào Excel.
3. Thông qua các ứng dụng trên điện thoại
Mình đang thử sử dụng các ứng dụng được liệt kê bên dưới nhưng có vẻ không tiếp cận tốt lắm với hệ điều hành Android. Tuy nhiên, mình sẽ gợi ý ba ứng dụng bên dưới để bạn thử với chính Android hoặc hệ điều hành IOS nhé.
Phương pháp này phù hợp với những người: (1) thường sử dụng thẻ ngân hàng, đã quen với e-banking và (2) thành thạo việc sử dụng các ứng dụng tiện ích trên điện thoại thông minh.
Công cụ này rất thuận tiện. Bạn chỉ cần tải xuống ứng dụng trên điện thoại di động có chức năng tạo ngân sách theo kiểu zero-based. Một trong những ứng dụng di động mà mình đang tập sử dụng là Money Lover, nhưng bạn cũng có thể thử Mint hoặc EveryDollar. Những ứng dụng này cho phép bạn lập kế hoạch hàng tháng, ghi chép chi tiêu và kiểm soát số tiền còn dư giống như phương pháp “phong bì” và “Excel” đã được đề cập trước đó. Tuy nhiên, điểm mạnh của các ứng dụng này chính là khả năng kết nối trực tiếp với tài khoản ngân hàng (thường kèm theo một khoản phí nhỏ). Mỗi khi bạn chi tiêu bằng thẻ ngân hàng, ứng dụng sẽ tự động ghi chép và nhắc bạn cần đưa tiền vào từng khoản đã được thiết lập trước. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian, không cần nhập liệu thủ công hoặc lo lắng về việc bỏ sót một khoản chi nào đó. Bạn cũng có thể kiểm tra tài khoản của mình ở bất cứ đâu.
Hy vọng những hiểu biết cơ bản về “ZERO-BASED BUDGET” sẽ giúp bạn bắt đầu hình thành thói quen quản lí tài chính để tiến tới một cuộc sống thoải mái và nhẹ nhàng hơn.
(Phạm Minh Trung)