“Quản lí tiền quan trọng hơn việc kiếm ra tiền” (khuyết danh)
Bạn đã từng nghe về những sinh viên mỗi tháng chỉ với 2.5 – 3 triệu vẫn sống tốt ở thành phố đắt đỏ mà vẫn còn tiền tiết kiệm? Bạn cũng nghe những sinh viên con nhà khá giả với nghề “làm con” hàng tháng tiêu tốn trên dưới cả chục triệu nhưng lúc nào cũng than không đủ? Bạn đã đọc về Trang Nguyễn – cô gái lương 5 triệu mua nhà 1.5 tỉ? Bạn cũng biết đến hai huyền thoại là Michael Jackson và Mike Tyson rất thành công về thành tích lẫn tài chính nhưng đều ra đi với những khoản nợ?
Sự so sánh nào cũng là khập khiễng. Tuy nhiên mình dẫn ra đây những ví dụ để chúng ta có thể rút ra một kết luận: Xài tiền quan trọng hơn việc chúng ta kiếm ra nó. Vậy xài tiền thế nào cho đúng?
Với kinh nghiệm bắt đầu kiếm tiền từ mùa hè năm 2017, cộng với quá trình học tập và trải nghiệm những phương pháp được chia sẻ từ những cuốn sách , mình đã đúc kết ra cách quản lí tiền bạc rất đơn giản mà lại hiệu quả về lâu dài. Mình xin chia sẻ lại với các bạn để cùng tham khảo nhé. Tiết lộ nhẹ là tuy vẫn đang là sinh viên, sống tự lập bên ngoài, mình cũng đã có một khoản tiết kiệm nho nhỏ rồi. Giờ thì cùng bắt đầu nào.
Một lưu ý nhỏ trước khi đọc tiếp: Vì mình chỉ mới là sinh viên nên đối tượng thích hợp cho bài này có thể là sinh viên hoặc nhỏ hơn. Tuy nhiên, bên dưới cũng có những cách được chia sẻ từ những người đã đi làm, mà mình có dịp nghe chia sẻ trong những khóa học kĩ năng. Vì thế nên người đang đi làm vẫn có thể xem qua để vận dụng linh hoạt. (Xin phép được xưng mình và các bạn cho mạch văn dễ viết).
1. Tự thưởng
Lương là số tiền người ta trả cho công sức của bạn. Vậy tại sao bạn không dùng nó để trả cho bản thân mình? Hãy lập một quỹ tiết kiệm và đưa tối thiểu 10% lương vào đó ngay khi có tin nhắn sms từ ngân hàng hoặc phong bì. Có nhiều bạn sẽ bảo 10% lương là quá ít nhưng tích tiểu thành đại, 10 tháng đã hơn 1 tháng lương của bạn rồi đó (bao gồm lãi). Có bạn cũng bảo không đủ và rất tù túng nhưng đó là cách bạn động não để chi tiêu khi không có 10% lương.
10% lương đó đừng bao giờ động tới, nó là khoản bất trắc như viện phí hoặc một việc nào đó thực sự cần thiết (như đầu tư). Cũng bởi vì nó là khoản cần gấp nên hãy gửi tiết kiệm với hạn mức 3 hoặc 6 tháng thôi. Với kinh nghiệm của mình, ViettelPay là một nền tảng tiết kiệm với lãi suất tương đối và dễ sử dụng (kể cả đối với người khiếm thị). Khi mức lương của bạn đủ lớn và cảm thấy để được nhiều hơn (đã trừ ra những chi phí cố định như tiền nhà, tiền ăn) thì hãy tiết kiệm nhiều hơn. Tuy nhiên hãy giữ ở một mức tối thiểu 6 tháng để thích nghi và tập với sự kiên định. Bởi khi lên xuống thất thường, chúng ta đang rơi vào cái bẫy dễ dãi với bản thân lúc nào mà không hay.
2. Ngưng xài linh tinh
Có lẽ “xài linh tinh” là một thứ mà không ai giống ai. Tuy nhiên cái quan trọng là mỗi người đều biết cái xài linh tinh của bản thân là gì. Với mình, xài linh tinh là mỗi ngày mỗi cốc trà sữa, xem livestream về bán hàng và lướt các sàn thương mại điện tử xem có gì khuyến mãi rồi mua, ăn cơm tiệm thay vì nấu, mỗi tháng phải xem phim với người yêu hoặc đám bạn, bỏ tiền vào những cuộc nhậu vô bổ,… Mình cũng không nhớ hết, nhưng được cái khi nào mình biết mình xài linh tinh.
Tất nhiên, mình cũng như các bạn. Mình cũng thích những thứ mà mình cho là linh tinh đó chứ. Nhưng qua thời gian, mình đã tìm ra phương pháp thay thế hoặc loại bỏ do mình thấy nó tốt hơn. Cùng xem thử nhé.
– Thay vì tự nấu thì bỏ 600.000 đ/tháng nhờ cô ở quán cơm nấu hai bữa trưa và tối rồi ra lấy thức ăn đem về xơi cùng cơm nhà nấu (vì mình không quen ăn gạo ở quán đó). Tất nhiên đó là giá yêu thương và cùng với cái hẹn lâu dài với quán. Cũng không phải ngày nào mình cũng ra lấy, vì mình còn đi học trên trường, có buổi không về. Những lần như vậy, mình nấu cơm còn người yêu đem thức ăn theo. Thế là hai đứa lại “góp gạo thổi cơm” trước bao ánh mắt ganh tị.
– Xem phim chiếu rạp thì chỉ đi vào ngày kỉ niệm tình yêu của hai đứa. Còn lại nếu muốn hâm nóng tình cảm hoặc tụ tập đánh chén cùng bạn bè thì tới nhà nhau cùng nấu ăn và xem phim trên youtube. vừa rẻ lại an toàn. Thực ra nói cho cùng thì xem phim cũng chỉ là một dịch vụ, quan trọng bạn chọn cái nào. Một cái thân mật, ấm cúng; một cái tiện nghi, sang trọng.
– Mình không lướt các trang thương mại điện tử vì tự hiểu rằng: Mình chỉ mua cái mình muốn để thỏa mãn cảm xúc lúc đó chứ không phải cái mình cần. Thà tránh xa còn hơn biết có khả năng mắc bẫy mà vẫn chui vào.
– Với những cuộc nhậu, bạn nên từ chối khéo. Còn với những người bạn suốt ngày rủ bạn nhậu nhẹt, với quan điểm cá nhân của mình, họ giống như những người trên bàn nhậu luôn ép người khác uống dù cho người bị ép không thích.HỌ không quan tâm đến bản thân họ, cũng không quan tâm đến cảm xúc hay công việc của mình thì mình sẽ đặt họ ở chế độ “bè” chứ không phải chế độ “bạn”.
– Trà sữa thì mình chỉ uống những thương hiệu nổi tiếng có giá từ 40k đến 50k một li. Vì thế mình thấy xót tiền và thấy nó mắc. Mình đã từng bị đau bụng do uống trà sữa giá rẻ (chỉ có giá 15k hay 20k gì đó) nên cũng chẳng uống nữa. Bạn mình có chia sẻ một mẹo là tự làm trà sữa bằng những nguyên liệu đơn giản. Chỉ cần search google và mua thêm gói hương mà bạn thích là uống vừa rẻ mà vừa chất lượng. Mình không đủ siêng để làm, chỉ uống thử thôi, cũng ngon lắm. Các bạn thử xem nhé.
– Mình may mắn khi không phải là người nghiện các chất kích thích như cafe và thuốc lá nên không có chi tiêu cho khoản đó. Nếu chẳng may bạn vướng phải thì nên hạn chế, hoặc tốt nhất là bỏ luôn. Vừa tiết kiệm, vừa có sức khỏe.
Đó là những cách hạn chế chi tiêu chỉ bằng việc thay đổi những thói quen của mình. Mình không thể hướng dẫn chi tiết vì mỗi người sẽ có hoàn cảnh sống khác, mức chi tiêu cũng khác. Qua những ví dụ mình mong các bạn tin vào một chuyện: Cái gì cũng có giải pháp của nó, hãy động não rồi cuối cùng sẽ có cách cả thôi.
3. Một số tip nhỏ
– Ngay khi lấy lương hoặc nhận chu cấp từ gia đình, lập tức lấy 10% (hoặc hơn) vào tiết kiệm, tiếp đó là tiền nhà, tiền ăn, phí sinh hoạt (đi lại, dụng cụ cá nhân), nếu đã đi làm thì cần chừa một khoản cho cưới xin giỗ chạp… Mức còn lại còn dư có thể để đó đề phòng phí phát sinh (hư xe, không như dự kiến)
– Không xài thẻ tín dụng (vay trước trả sau)
– Chỉ để trong ví 100k khi ra ngoài. Việc này vừa có thể hạn chế mua sắm, vừa giúp bạn phòng việc ngoài ý muốn (xe hết xăng, đặt grab).
– Tham khảo các khuyến mãi thực sự cần thiết (đi lại)
– Ghi ra giấy hoặc điện thoại những thứ cần mua trước khi tới siêu thị. Chỉ mua đúng thứ đã ghi, vừa không bị quên, vừa không bị mua theo cảm xúc
– Kiếm thêm thu nhập nếu có thể
– Tìm hiểu những cách sinh lời bằng phương pháp đầu tư (ví dụ như Finhay)
– Tham gia những cuộc thi trên trường hoặc của một tổ chức nào đó. Vừa có thêm kĩ năng, vừa có tiền. Thường sinh viên rất lười tham gia nên đó là cơ hội của bạn
– Xin học bổng nếu thực sự cảm thấy cần.
Trên đây là những gợi ý mình chia sẻ lại từ chính kinh nghiệm của bản thân. Bạn hãy lựa chọn cách tiêu tiền sao cho hợp lí. Bạn có thể chọn một, hai hoặc là không cái nào cả trong những thứ mà mình chia sẻ bên trên. Miễn là bạn cảm thấy thoải mái với cuộc sống của mình trong hiện tại và cả tương lai. Làm sao để tương lai không quá ràng buộc bởi tiền bạc? Làm sao để cuộc sống lành mạnh mà vẫn thoải mái. Sự lựa chọn là của bạn.
Chúc bạn thành công với lựa chọn của mình.
Phạm Minh Trung
Trả lời