Tôi xin giới thiệu đến quý bạn đọc một loại thảo dược. Cá nhân tôi nghĩ rằng, đây chính là một món quà quý giá đối với những ai có nỗi khiếp sợ đối với các loài rắn, nhất là rắn độc. Cây này là kẻ thù truyền kiếp của các loài rắn. Từ xa xưa, người ta đã dùng loại cây này để xua đuổi rắn độc. Chúng ta hãy tìm hiểu xem loại thảo dược này là cây gì nhé!
Cây bảy lá một hoa hay còn gọi là thất diệp nhất chi hoa, độc cước liên, thiết đăng đài, chi hoa đầu, tảo hưu, thảo hà xa. Thuộc họ hành tỏi (liliaceae).
Cây bảy lá một hoa là một loại cỏ nhỏ, có dạng rất đặc biệt, sống lâu năm. Thân rễ ngắn, dài chừng 5-15cm, đường kính 2-2,5cm rất nhiều đốt, khó bẻ, vết bẻ trông như có bột, màu vàng trắng hay màu xám vàng. Từ thân rễ nổi lên mặt đất một thân mọc thẳng đứng cao tới 1m, phía gốc có một lá thoái hóa thành vẩy, bao lấy thân cây. Giữa thân có một cành lá mọc vòng gồm 3-10 lá, nhưng thường là bảy lá, cuống lá dài 2,5-3cm, phiến lá hình mác dài 15-21cm, rộng 4-8cm, đầu phiến lá nhọn, mép nguyên, hai mặt nhẵn, mặt dưới màu xanh nhạt, đôi khi có màu tím nhạt. Hoa mọc đơn độc ở đỉnh cành, cuống hoa dài 15-30cm. Lá đài gồm năm đến mười, thường là bảy, màu xanh lá cây, không rụng. Số cánh tràng bằng số lá đài. Nhụy màu tím đỏ, bầu thường gồm ba ngăn. Quả mọng màu tím đen. Mùa hoa vào các tháng 3,4,5( vùng Sapa), mùa quả và các tháng 10-11.
Cây bảy lá một hoa được phát hiện gần đây tại các vùng núi Cúc Phương thuộc Nam Hà, Ninh Bình, Sapa (Lào Cai), Đà Bắc (Hòa Bình), Sơn Động (Hà Giang). Trước đây không thấy mô tả trong bộ thực vật chí Đông Dương. Đầu năm 1934, Péctelot có phát hiện thấy quanh vùng Sapa nhiều loại khác nhau, nhưng chưa được khai thác sử dụng.
Người ta thường dùng thân rễ với tên cao hưu, có thể thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất vào mùa đông, đào về rửa sạch, phơi khô.
Cây bảy lá một hoa còn là một vị thuốc dùng trong dân gian. Theo đông y, vị tảo hưu (thân rễ của cây bảy lá một hoa) có vị ngọt, hơi cay, tính bình không độc. Tác dụng chủ yếu cùa nó là thanh nhiệt giải độc, nhất là đối với loài rắn độc. Tại vùng Quảng Tây (Trung Quốc) dân gian có câu ngạn ngữ: “Ốc hữu thất diệp nhất chi hoa, Độc xà bất tiến gia”. Nghĩa là trong nhà mà có cây bảy lá một hoa thì rắn độc không vào được. Ngoài công dụng chữa sốt và rắn độc, vị tảo hưu còn dùng chữa mụn nhọt, viêm tuyến vú, sốt rét, ho lao, ho lâu ngày, hen suyễn, dùng ngoài thì giã đắp lên những nơi sưng đau. Ngày dùng 4-12g dưới dạng thuốc sắc. Dùng ngoài không kể liều lượng.
Chúng ta vừa đi tìm hiểu về một loại cây có hình thù đặc biệt, và quan trọng là chúng có tác dụng còn đặc biệt hơn cả vẻ bên ngoài của nó. Hy vọng rằng các bạn có thể gặp được nhiều điều thú vị từ bài viết này. Các bạn hãy chia sẻ bài viết này đến những người đang cần. Chúc các bạn luôn mạnh khỏe.
Hoàng Minh Trí
Trả lời